Yalancı Emzik

Neslim Güvendeğer Doksat

25 Aralık 2013 Çarşamba

2716

 

Yalancı Emzik

 

Emme refleksi, içgüdüsel bir dürtü olarak anne karnında başlayıp doğduktan sonra da annenin memesini emmek yoluyla devam eder. Yalancı emzikler, anne memesini çağrıştıracak şekilde üretilirler.

 

Bebekler genellikle doğumdan hemen sonra emziğe alışırlar ve yaklaşık olarak iki yaşına kadar da bu alışkanlıklarını sürdürürler. Bir bebek ne kadar sınırlı süre anne sütü emerse, yalancı emziğe de o kadar hızlı alışır. Tersi de geçerlidir. Erken dönemde yalancı emziğe başlayan bebeklerin, daha erken dönemde anne sütünü bıraktıkları tesbit edilmiştir.

 

Bebeklerdeki emme içgüdüsünün uygun şekilde tatmin edilmesi temel güven duygusunu pekiştirir. Ancak ne olursa olsun emzik kullanma süresinin ilk baştan itibâren sınırlı tutulması, her durumda ilk çâre olarak bebeğe emziğin sunulmaması gerekmektedir. Yalancı emzik kullanan bebeklerin parmaklarını daha az sıklıkla emdikleri bilinmektedir. Parmak emme davranışı geliştiren bir bebekte, emzikten vazgeçmenin parmak emmeye göre daha kolay bir süreç olması nedeniyle, emziğin teşvik edilmesinin daha uygun olacağı görüşü yaygındır.
Emzik sâyesinde bebekler temel içgüdüsel dürtülerini tatmin etmiş olur, sâkinleşirler. Bu yolla daha rahat uykuya dalabilirler.

 

Seçilmesi gereken emziğin özelliği bebeğin yaşına göre değişkenlik gösterir. Emziğin büyüklüğü bebeğin ağız yapısına uygun olmalıdır. Ayrıca, diş çıkartmakta olan bebeklerde, elâstik ve dayanıklı olan kauçuk emziklerin kullanılması, henüz diş çıkartmamış bebeklerde ise şekli kolay bozulmayan silikon emziklerin kullanılması daha uygun olur. Özellikle bir yaşından itibâren, damaklı emzik kullanılması damakla ilgili şekil bozukluklarını engeller. Uykuya dalmadan önce emzik kullanan bebeklerde damaklı ve sert tabanlı olan emzikleri tercih etmek çok daha uygundur.

 

ANNE VE BABALARIN DİKKAT ETMESİ GEREKEN HUSUSLAR

 

—Emziği çocuğunuza sürekli olarak değil, ara ara veriniz. Çünkü aşırı şekilde emzik kullanılması diş ve çene yapısının sağlıklı gelişmesi açısından sakıncalıdır;

 

—Ağlayan çocuğunuzu sakinleştirmek adına ilk iş olarak emzik vermeyiniz. Ondan evvel, çocuğunuzu anlamaya çalışınız ve tatlılıkla uygun çözüm natiflerini teklif ediniz;

 

—Çocuğunuz uykuya daldıktan sonra, Onu uyandırmamaya özen göstererek ağzından emziği çıkartınız;

 

—Emziğin temizliğine büyük özen gösteriniz. Şekil bozukluğu oluşmuş emzikleri kullanmayınız;

 

—Emziği çocuğa vermeden evvel şekerli suya batırmayınız. Aksi hâlde diş çürümelerini kolaylaştırır ve çocuğunuzu tatlı şeyler istemeye fazlasıyla alıştırmış olursunuz.

 

—Yalancı emziğin iki yaşından sonra kesilmesi uygundur. Çocuğunuz bu konuda direniyorsa, daha sınırlı süre emzik vermeyi deneyerek, zıtlaşmadan bu alışkanlığı sonlandırmaya çalışın. Çünkü bu yaştan sonra emzik kullanılması durumunda, dişlerde, çene ve yüz yapısında şekil bozuklukları meydana gelmektedir. Özelikle 3.5 yaşından sonra bu konuda kalıcı hasar meydana gelebilir.

 

—Emzikten keserken “emziği attım, yok ettim” gibi ifâdeleri kullanmak yerine, “artık büyüdün, ona ihtiyacın yok” şeklinde ifâdelerin kullanılması daha uygundur. Eline alıp ısırabileceği meyve, ekmek gibi yiyecekler emzik alışkanlığını engellemede yardımcı olabilir. Ancak, bu tür yiyecekler verildiğinde de, yanında bulunarak bunları da emmesi engellenmelidir.

 

—Emzik istemediği durumlarda “aferin” diyerek sözel yönden ödüllendirmeniz son derece teşvik edici olacaktır.

—Dört yaşından sonra hâlâ emzik kullanılması kulak ve burun enfeksiyonlarına veya diş yapısında bozulmaya yol açabilir.

 

Özetle, yalancı emzik kullanımının sınırlı bir yaş diliminde, sınırlı sürede, özen göstererek uygulanması çocuk sağlığı açısından son derece önemlidir.

 

Anne ve babalarımızın bu konuda azamî dikkat göstermelerini rica etmekteyiz.

 

---

 

 

Doçent Dr. Neslim Güvendeğer Doksat

---

---

---

---

---