Üniversite Sınavına Giren Gençler Aileler ve Eğitimciler için Tavsiyeler

Neslim Güvendeğer Doksat

25 Aralık 2013 Çarşamba

7625

 

 Üniversite Sınavına Giren Gençler Aileler ve Eğitimciler için Tavsiyeler 

 

İyi bir üniversite eğitiminin zaruri olduğu günümüzde, kaliteli bir üniversitede okumaya giden yolun çok önemli olduğu bilinen bir gerçek.

Bu amaçla senelerden beri ülkemizde uygulanmakta olan sınav sistemleri, ergenlik döneminden, yâni 11-12 yaşlarından itibâren gençlerimizi çok zorlu bir maratonun içine sürüklemektedir. Âileler ve eğitimcilerin de içinde olduğu bu büyük yarışa hazırlanırken, bilgili olmak kadar ruhsal yönden doğru stratejileri de geliştirmek çok büyük önem taşımaktadır.

 

 

En önemlisi, bu sınavı sâdece on ikinci sınıfa aitmiş gibi idrak etmemek gerekmektedir. Bu yolda, öğretim ve eğitim sürecinin ana sınıfından itibâren başladığının bilincinde olmak, çocuklarımıza bu yaşlardan itibâren günü gününe ve programlı çalışma sorumluluğunu aşılamak, eğitimin temel taşlarını iyi öğretmek, iyi bir meslek ideâli geliştirmesine zemin hazırlamak çok önemlidir.

 

 

 

Üniversiteye Hazırlanan Gençlere tavsiyeler

 

—Üniversite yöneliminiz hususunda lise döneminden itibâren ideâlleriniz olmalı ve bu uğurda çaba harcamanız gerekmektedir.

 

—Bu ana hedef dışında aklınızda dâima natif olarak bir B veya C plânı olmalıdır. Yâni en çok istediğiniz hedefi tutturamama durumunda natif plânlarınız daima olmalıdır. Unutulmamalıdır ki “olmazsa olmaz” düşüncesi kişinin stresini dâima arttırır. natif plânlar kişinin kendisini emniyette hissetmesini sağlar ve gerginliği azaltır.

 

—Temel prensibiniz her zaman “ben elimden gelenin en iyisini yapayım, ama sonuçta en hayırlısı neyse o şekilde olsun” demek olmalıdır.

 

Elden gelenin en iyisini yapmanın kriterleri şunlardır:

 

—Zekânızın, sosyal hayatınızın ve sağlığınızın elverdiği en üst düzeyde ders çalışmak: Öyle ki, “benim hayatımda sağlıklı olarak daha fazla ders çalışmaya ayıracak daha başka bir zamanım kalmadı” diyebilme noktasına kadar, ders çalışmak açısından gününüzü plânlamak ve bu plânı uygulamak.

 

—Elinizdeki imkânları en üst düzeyde kullanmak: Burada da özel ders öğretmeniniz, dershâne öğretmenleriniz, varsa âilenizin akademik yönden katkısı gibi ek desteklerden en üst düzeyde faydalanmanız kast edilmektedir. Anlamadığınız veya yapamadığınız konuları bu kişilere hiç çekinmeden sormalı, beyninizdeki tüm soru işaretlerini temizlemelisiniz.

 

—Yeteneklerinizi en iyi derecede kullanmak: Yetenekleri doğrultusunda herkesin çok iyi derecede, iyi derecede, orta derecede ve kötü derecede yapabildiği soru tipleri vardır. Burada ilk hedef orta ve kötü derecede çözülen soruları daha da geliştirebilmektir. Ancak, bu uğurda YETERİ KADAR çaba harcadıktan sonra hâlâ fazla bir gelişme kaydedemiyorsanız, enerjinizi ve zamanınızı orta ve iyi derecede çözebildiğiniz sorulara kaydırmak, netlerinizin sayısını çok daha arttırabilecektir.

 

Bu anlatılanlar doğrultusunda “elinizden gelenin en iyisini” yapıp yapmadığınız konusunda her akşam bir vicdan muhasebesi yapmanız faydalı olacaktır. Bu muhasebe sonucunda yeteri kadar çaba harcamamış olduğunuza kanaât getirirseniz, ertesi gün bu çabayı arttırmaya çalışmak ve bu konuda niyet etmek vicdanî açıdan olumlu şekilde işe yarayacaktır. Eğer zâten bu çabayı gösterdiğinizi düşünüyorsanız, vicdanî açıdan kendinizi çok rahat hissedersiniz. Bu da stresinizi ciddi şekilde azaltacaktır.

 

—SINAVA GİRERKEN “ben elimden gelen en iyi şekilde çalıştım, sınavda da elimden gelenin en iyisini yapmaya çalışacağım, bu noktadan sonra heyecan bana ek bir bilgi kazandırmayacağı gibi, sâdece kaybettirir” şeklinde düşünüp kendinize güvenmeniz çok rahatlatıcı olur.

 

—Sınavlara hazırlanırken ve sınav anında sınav skorunu hiç düşünmemek, yâni netlerim şu kadar veya bu kadar olacak diye hesap yapıp gerginliğinizi arttırmamak çok önemlidir. Skor hesabının sâdece deneme sınavlarından sonra, çalışma metodunu daha etkili hâle dönüştürmek adına yapılması faydalıdır. Bunun dışındaki zamanlarda veya sınav anında bu hesapların yapılması heyecanı olumsuz yönde arttırır. Sizin, SÂDECE İYİ NİYETLE ÇALIŞMANIZ en doğrusu olacaktır.

 

—Performansınız açısından hiçbir arkadaşınızla kendinizi mukayese etmeyiniz. Sizinle alenî şekilde rekabet eden ve bunu dile getiren kişilerden uzak durunuz. Sınav sistemi veya sorularla ilgili ümitsiz ve karamsar yorumlar yapan arkadaşlarınızla ilişkinize sınır koyunuz. Bu tip olumsuz sohbetler sizin gerginliğinizi arttırmaktan başka hiçbir şeye yaramaz.

 

 

Sınavdan bir gece önce ve sınav sabahı talebelerin dikkat etmesi gereken hususlar:

 

—Bir gün önce ders çalışmayı kesmek, onun yerine o günü sınavdan bahsetmeyerek, keyif verici ve yorucu olmayan bir faâliyetle geçirmek çok daha faydalı olacaktır.

 

—Dengeli beslenmek, enerji verecek ağır olmayan besinler yemek, sınav sabahı enerji verecek güzel bir kahvaltı yapmak çok önemlidir.

 

—Akşam ılık bir banyo yapıp, güzel bir uyku uyumak son derece dinlendirici olur.

 

—Sınav yeri mutlaka önceden ziâaret edilmelidir. Sınav yerine vakitlice ulaşacak şekilde hareket etmek trafik sorunuyla ilgili olumsuz bir şey yaşanmasını engeller.

 

—Sınav için gerekli olan giriş kâğıdı, kimlik vb. belgeleri eksiksiz olarak aldığınızı kontrol edin.

 

 

Sınav esnasında dikkat edilmesi gereken hususlar:

 

—İsminizin ve kitapçıkla ilgili yazılması gereken ön bilgilerin doğru olarak kodlandığından emin olun.

 

—Bâzılarınız için işe sözelden başlamak bâzılarınız için ise sayısaldan başlamak daha verimli olur.

 

Önceki deneme sınavlarında geliştirmiş olduğunuz sizin için en geçerli olan soru çözme sırasıyla soruları çözmeye başlayın.

 

—İlk sorular seçici olarak güç hazırlanmış olabilir. Her soruya hak ettiği süreyi tanıyın. Çözemiyorsanız, “çözebileceğim diğer sorular beni bekliyor” düşüncesiyle fazladan zaman harcamayarak sonraki sorulara devam edin.

 

—Sonraki birkaç soruyu da çözemeseniz bile, aynı şekilde aşağı devam edin. Tek bir soru üzerinde takılıp kalmayın. Sınavın sonunda zamanınız kalırsa çözemediğiniz o sorulara dönersiniz.

 

—Soruları tam olarak okuyup anladığınızdan, rakamları doğru olarak ele aldığınızdan, işlem hatası yapmadığınızdan iyice emin olun.

 

—Cevap anahtarında kaydırma yapmadığınızdan emin olun.

 

—Sınav esnasında dışarıdan gelen gürültüleri hiç kafaya takmadan sorulara konsantre olmaya çalışın.

 

 

Âilelere ve Eğitimcilere Tavsiyeler

 

—Bu sınavın hayatî olmadığına, ucunda ölüm olmadığına inanarak, bu uğurda elden geldiği kadar çaba harcamaya niyet etmek kişiyi çok daha az sıkıntıya sokar ve başarı ihtimâlini yükseltir. O nedenle çocuğunuza ve /veya talebenizi “sen elinden gelenin en iyisini yap, hayırlısı ne ise o olsun. Biz her durumda senin yanındayız” şeklinde bir yönlendirme yapılması en uygunu olacaktır.

 

—Ders çalışabilmek büyük bir iç disiplin işidir ve bu disiplinin tam olarak oturuşması seneler alır. Dolayısıyla, sınava son bir iki sene içinde yoğun olarak çalışmaya karar veren bir kişinin istenen en üst düzeydeki çalışma temposunu kolaylıkla yakalaması mümkün değildir. İlk sınıflardan başlayarak, düzenli ve etkili ders çalışma yöntemlerinin çocuğa aşılanması gereklidir. Bu yıllardan itibâren sosyal, sanatkârâne ve sportif faâliyetlere de yer verilmesi hem çocuğu dinlendirip beceri kazandırır, hem de her yönden organize olabilme disiplini aşılanmış olur. Bu şekilde çok yönlü olabilmek, çocuğun özgüveni açısından da son derece destekleyicidir.

 

—Gencin ileriye dönük plânlarının âile içinde konuşulması ve desteklenmesi de çok önemlidir. Küçük yaşlardan itibâren çocuğun yetenek ve becerilerinin altının çizilmesi, meslekî yöneliminin araştırılması gençte bir meslek ideâli gelişmesine yol açar.

 

—Bu şekilde, meslekî bir ideâli olan ve ders çalışma disiplinini küçük yaşlardan itibâren kazanabilmiş olan genç, sınava birkaç sene kala ders çalışma potansiyelini çok daha arttırır.

 

—Okul ve meslek seçimi konusunda çocuklara asla bir baskı yapılmamalıdır. Değişik ilgi alanlarının kapısı açılmalı, yetenek ve ilgisinin olduğu sahalarda çocuğa verilen destek arttırılmalıdır. En sağlıklı meslek ideâli bu zeminde gelişebilir.

 

—Gence sürekli olarak “ders çalış” komutunun verilmesi akademik performans açısından aksi yönde tesir eder. Ders çalışması gerektiği kanaâti çocuğun kendi içinden gelmelidir.

 

—Gençlerin başarısının başkalarıyla mukayese edilmesi onları örseler, üzer ve motivasyonlarını bozar.

 

—Kızarak veya aşağılayarak çocuğu ders çalışmaya zorlamanın, destekleyici değil örseleyici rol oynadığı unutulmamalıdır.

 

—Sınav senesinde gençler sosyal hayatlarını tamamen sıfırlamaya mecbur bırakılmamalıdır. Bâzı hafta sonları arkadaşlarla eğlenme, sinema ve tiyatro vb. faâliyetlerin veya hobilerle ilgili aktivitelerin beynin daha iyi çalışmasına zemin hazırlayacağı unutulmamalıdır.

 

—Gençlerin sınav senesindeki ruhsal adaptasyonu çok yakından izlenmelidir. Aşağıda ifâde edilen ruhsal belirtilerin varlığı durumunda, mutlaka bir çocuk ergen ve genç psikiyatrından yardım alınması gereklidir.

 

 

Sınav stresi nedeniyle gençlerde ruhsal açıdan şu sorunlar görülebilir:

 

—Israr eden başarısızlık kaygısı, özgüven eksikliği;

 

—Performansı olumsuz düzeyde etkileyen sınav heyecanı;

 

—Uyku artışı veya azalması;

 

—İştah artışı veya azalması;

 

—İç sıkıntısı, konsantrasyon kaybı, isteksizlik;

 

—Çabuk sinirlenme, kolay ağlama;

 

—İstediği hâlde ders çalışmaktan veya deneme sınavlarına girmekten kaçınma davranışı gösterme…

 

Bu belirtilerin ortaya çıkması durumunda derhâl bir çocuk ve ergen psikiyatrına başvurmak çok önemlidir. Hızla tedbir alınmazsa, akademik başarı son derece olumsuz etkilenebilir ve ruhsal sorun büyüyebilir.

 

 

 

Ruh Sağlığı Hekimi Gence Ne Şekilde Yardımcı Olur?

 

Bâzı ortamlarda psikiyatra, yâni ruh sağlığı hekimine gitmek için kişinin mutlaka akıl sağlığının bozulmuş olması gerektiğine dâir bir bilgi eksikliği söz konusu olabilir. Oysaki biz psikiyatrlara başvurmak için böyle bir şart söz konusu değildir. Bir akıl hastalığına sâhip olmasa dahi, günlük olaylarla ilgili sıkıntı yaşayan herkes psikiyatra başvurabilir.

 

Sınav kaygısı ile başvuran gençler şu yöntemlerle psikiyatrik destek alabilmektedirler:

 

—Ders çalışma ilâ soru çözme tekniklerinin ve sınav stresini yenme stratejilerinin bireysel psikoterapi yöntemleri içerisinde ele alınması;

—Basit gevşeme (rölaksasyon) tekniklerinin öğretilmesi;

—Hipnoz;

—Sorun çözmede, bilişsel davranışçı psikoterapi tekniklerinin ve destekleyici psikoterapi yöntemlerinin kullanılması;

—İlâçlı tedavi endikasyonu her vak’ada söz konusu olmayıp, hekim tarafından danışanın ruhsal durumuna göre eklenebilir. Tedavide kullanılacak olan ilâçlar, gencin günlük performansını ve konsantrasyonunu olumsuz şekilde etkilemeyecek ve onda bağımlılık yaratmayacak tıbbî ajanlar arasından seçilir.

 

 

Özetleyecek olursak, yukarıda ifâde edilen hususlara özen gösterilmesi sınav stresinin sevk ve idaresinde son derece önemli bir yer teşkil eder. İyi bir kariyere sâhip üretken bir birey olmak için, eğitimin alt basamaklarından ruhen ve bedenen son derece sağlıklı olarak geçilmesi gerektiği asla göz ardı edilmemelidir.

 

Sınav kaygısıyla rahatça başa çıkabilmiş, sağlıklı ve başarılı gençlerden oluşan bir toplumda yaşamak temennisiyle.

 

 

Doçent Dr. Neslim Güvendeğer Doksat, Çocuk Ergen ve Genç Psikiyatrı – Nişantaşı – 09.04.2010

www.neslimdoksat.com www.doksat.com neslimdoksat@doksat.com, neslimg@superonline.com

Valikonağı Cad 109/4 Nişantaşı İSTANBUL, Tel: +902122402421, +902122401603.

Prof. Dr. Mehmet Kerem Doksat, Yetişkin ve Yaşlılık Psikiyatrı

doksat@tnn.net, doksat@superonline.com

---

---

---

---

---