Tırnak Yeme

Tırnak yeme genellikle 3–4 yaşlarında başlayan bir sorundur. Çocukluk dönemindeki çocukların yaklaşık olarak üçte birinde görülmektedir. Ergenlik döneminin başlamasıyla beraber ise, tırnak yeme oranı %40-45’e yükselmektedir.

Tırnak yemek, alışkanlıkla ortaya çıkan bir sorundur. Tetikleyici faktörlerden en önde geleni, evde tırnak yiyen bir erişkinin taklit edilmesidir. Bir diğer önemli faktör ise gerginliktir. Günlük hayat olaylarına kafayı takan, stresli, gergin ve özgüveni düşük olan insanlarda görülme oranı çok yüksektir. Âile içi geçimsizlik, kardeş kıs­kançlığı, akran uyuşmazlığı, akademik sorunlar, okul ve sınav stresi gibi her çeşit sıkıntılı hayat olayı, yatkınlığı olan bireylerde tırnak yeme davranışını tetikleyebilir.

Baskıcı ve aşırı müdahaleci ebeveyn tutumu, çocuğa yeterince sevgi göstermeme, âile içinde fiziksel şiddet uygulanması veya çocuğun azarlanarak eğitilmesi gibi durumlar söz konusu olduğu takdirde, özgüveni örselenmiş olan çocuk, sıkıntısından dolayı kolaylıkla tırnak yeme davranışına başvurabilir.

Çocuğunun Tırnak Yemesi Durumunda Anne ve Babalara Tavsiyeler

- Asla ama kesinlikle kızmayın, bağırmayın, “yapma” demeyin. Böyle davra­nışlar çocuğunuzu “istenmeyeni” yapmak konusunda tetikler;
- Dört yaşlarına kadar bu davranışı görmezden gelmeniz, çocuğun dikkatini daha çok bu olaya çekip pekiştirmemek açısından en doğrusu olacaktır. Dikkatini tırnaklarına çekmeden, ellerini daha işlevsel şekilde kullanacağı bir aktiviteye dâhil edebilirsiniz;
- Daha ileri yaşlarda sorun devam ediyorsa, mutlaka bir çocuk ve ergen psikiyatrına başvurarak çocuğunuzda gerginlik yaratabilecek durumlara müdahale edilmesini sağlayınız;
- Uykuya dalmadan önce tırnak yemenin arttığı durumlarda çocuğa eldiven giydirerek uyutmak faydalı olabilir;
- Acı tadı olan zararsız ojelerin kız çocuklara sürülmesi durumunda, tırnak yeme davranışı kötü tatla ilişkilendirilerek caydırıcı rol oynayabilir;
- Ders çalışırken veya televizyon seyrederken tırnak yeme davranışını yoğunlaştıran bir çocuğa, ısırma ve çiğneme duygusuna hizmet etmek üzere sakız verilmesi faydalı olabilir;
- Özellikle genç kızlarda, tırnak bakım sorumluluğunun verilmesi ve manikür alışkanlığının kazandırılması işe yaramaktadır;
- Haftalık veya ikişer haftalık çizelgeler tutarak, tırnak yenmemesi durumunda destekleyici çok küçük ödüllerin verilmesi, uygulanan davranışçı yöntemler arasındadır.

Sonuç olarak, çocukta eksiklik duygusu yaratmadan, bu durumun üstesinden gelinebilecek bir alışkanlık olduğunun anlatılması ve başa çıkması konusunda çocuğun desteklenmesi en uygun ebeveyn tutumudur.

Doçent Dr. Neslim Güvendeğer Doksat